Lễ Phạn Hàm-Nghi lễ bỏ gạo, tiền vào miệng người mất
Lễ Phạn Hàm-Nghi lễ bỏ gạo, tiền vào miệng người mất
Lễ này theo tục xưa, bỏ gạo và tiền vào miệng tránh tà ma ác quỷ đến cướp đoạt, để tiễn vong hồn đi đường xa được siêu thoát. Lễ này ngày nay nhiều nơi đã bỏ, thay thế bằng may một cái túi, trong túi đựng một ít tiền, một ít gạo và một vài đồ vật lặt vặt khác mà khi sống người đó hay dùng đến. Theo “Thọ Mai Gia Lễ” thì lễ này được tiến hành như sau:
Lấy ít gạo nếp vo sạch, ba đồng tiền mài cho sáng (nếu có).
Tang chủ vào quỳ, nam thì quỳ bên trái, nữ thì quỳ bên phải, người chấp sự cũng quỳ, cáo rằng: “Nay xin phạn hàm, xin người nhận lấy, cẩn cáo” (Tư thỉnh phạn hàm phục duy hàm nạp, cẩn cáo!). Người chấp sự lần lượt xướng: “Sơ phạn hàm, tái phạn hàm, tam phạn hàm”. Tang chủ làm ba lần, mỗi lần xúc một ít gạo và một đồng tiền cho vào miệng (nam thì bỏ bên trái trước, nữ thì bỏ bên phải trước), cuối cùng vào giữa miệng người chết. Xong, bóp miệnglại, phủ mặt như cũ, nếu hàm bị trễ xuống thì phải dùng sợi vải trắng buộc hàm dướilên sát hàm trên.
Lưu ý: Các lễ vật để cho người chết mang theo chỉ mang tính tượng trưng, không nên bỏ kèm vào quan tài những vật có giá trị cao như vàng, bạc, ngọc,…